Op 5 jaar tijd is het aantal freelancers met een derde gestegen, schrijft Unizo en op de website van Knack lezen we dat meer dan 70% van de respondenten uit hun recent onderzoek niet meer terug wil naar het bediendenstatuut. Maar waarom precies?
Het antwoord zit hem in de definitie van vrijheid. Vrijheid en keuzemogelijkheid om te kiezen voor welke klanten freelancers werken, wanneer, en waar. Niet alleen is dit voor vele freelancers belangrijk, voor de grote meerderheid is dit zelfs de belangrijkste reden om te kiezen voor een statuut als zelfstandige.
Zoals elk jaar veranderen er ook in 2025 heel wat zaken voor zelfstandigen. Zo is er vanaf januari 2025 een aanpassing van de wetgeving omtrent aansprakelijkheid.
Gooit de aanpassing van de wetgeving omtrent aansprakelijkheid roet in het eten, of zijn er oplossingen waardoor jij ook vanaf 1 januari 2025 zorgeloos kan blijven doen wat je graag doet? Wij gingen in gesprek met onze juridisch adviseur die ook parttime freelancer is, en maakten een verslag om duidelijkheid te scheppen.
Traditiegetrouw veranderen heel wat regeltjes en wetten aan het begin van elk jaar, vooral inzake fiscaliteit maar nu dus ook op vlak van aansprakelijkheidsrecht. Vanuit ExtraExpertise vinden wij het dan ook belangrijk als start-up om de meer dan 400 freelancers binnen ons netwerk regelmatig een update te brengen over relevante topics.
Wat verandert er vanaf januari 2025 met betrekking tot aansprakelijkheid
Ook in 2025 zijn er heel wat veranderingen aangekondigd voor zelfstandigen en freelancers in de Benelux. Voor freelancers specifiek focussen wij in dit artikel voornamelijk op de aanpassing van de wet met betrekking tot de aansprakelijkheid. Vanaf 1 januari 2025 riskeer je als freelancer rechtstreeks verantwoordelijk te worden gesteld voor de schade die je veroorzaakt bij je hoofdopdrachtgever.
Dit is vooral relevant wanneer je als freelancer (A) door een advieskantoor, recruitment- of marketingbureau of de vennootschap van de freelancer zelf (B) wordt ingeschakeld om voor hun hoofdopdrachtgever (C) opdrachten uit te voeren. Voor 1 januari 2025 kon de benadeelde hoofdopdrachtgever C de schadeverwekkende freelancer in principe niet aansprakelijk stellen maar moest die de directe opdrachtgever B aanspreken om de opgelopen schade te verhalen.
Voorbeeldscenario’s
VOORBEELD 1
Schadegeval
Freelancer Dirk (A) ontzorgt een accountantsbedrijf Accopro (B) als freelancer door zijn specifieke ervaring in due diligence-onderzoek op vlak van accounting. Accopro schakelt Dirk in om due diligence-onderzoek van een over te nemen start-up te verrichten voor klant (C). Dirk ziet geen graten in de boekhoudkundige stukken en geeft een gunstige beoordeling waardoor de aanvankelijk overeengekomen overnameprijs betaald wordt.
Enkele weken later komt echter aan het licht dat verscheidene belastingaangiftes te laat werden ingediend door het overgenomen bedrijf en er door zwarte geldstromen hoge boetes kunnen gevorderd worden.
De klant van Accopro is niet opgezet met deze beroepsfout van Dirk en wil de opgelopen schade vergoed zien.
Situatie voor wetswijziging
De Klant kan in principe enkel Accopro aanspreken voor de opgelopen schade. Maar wat bij een faillissement van Accopro? Wat als Dirk de volledige som niet kan ophoesten? Of wat als Dirk een lage aansprakelijkheidsbeperking heeft opgenomen in zijn algemene voorwaarden? Het economische risico ligt hier duidelijk in eerste plaats bij de klant en in tweede plaats bij Accopro. Dirk ontspringt in vele gevallen de dans.
Situatie na wetswijziging
De klant kan in principe Dirk rechtstreeks aanspreken voor zijn beroepsfout, zonder eerst Accopro te moeten aanspreken wanneer aangetoond kan worden dat Dirk zelf onzorgvuldig heeft gehandeld. Dirk moet ervoor zorgen dat zijn aansprakelijkheid goed is geregeld in zijn contract met Accopro, want deze beschermende clausules kan hij opwerpen tegenover de klant. Wanneer in het contract tussen Accopro en de klant clausules te vinden zijn die nog meer bescherming bieden, kan Dirk ook deze clausules inroepen. Bovendien valt het belang van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering niet te onderschatten.
VOORBEELD 2
Schadegeval
Websitebouwer Linda sluit met haar eigen vennootschap Born2Build BV een contract met een klant voor het bouwen van een website tegen een vastgestelde datum. Linda verliest deze opdracht echter uit het oog en komt de leveringsverplichting tegen de afgesproken datum niet na.
Doordat de klant kosten noch moeite had gespaard om zich voor te bereiden voor de grote launch, lopen ze door deze laattijdige oplevering omzet mis en kunnen ze andere gedane kosten voor de launch niet meer recupereren. De klant wil de schade vergoed zien.
Situatie voor wetswijziging
De klant kan in principe enkel de vennootschap Born2Build BV aanspreken om de schade vergoed te zien.
Situatie na wetswijziging
De klant heeft in principe de keuze om zowel van de vennootschap Born2Build BV als van Linda zelf schadevergoeding te vorderen. Om van Linda te kunnen terugvorderen, moet die klant wel aantonen dat Linda onzorgvuldig heeft gehandeld. Linda kan zich echter wel beroepen op aansprakelijkheidsbeperkingen die ze heeft afgesloten tussen zichzelf en haar vennootschap Born2Build BV. Daarnaast kunnen ook de contractuele bedingen tussen haar vennootschap en de klant ingeroepen worden om zich te beschermen.
Infographic
Ter illustratie tonen wij hieronder een schema waarbij de situatie van vorderingen voor januari 2025 wordt weergegeven en de wijziging erna
Wat kan je doen als freelancer om jou hiertegen te beschermen?
Bij ExtraExpertise willen we alleen het beste voor onze freelancers. Om de freelancers uit onze community te helpen en duidelijkheid te scheppen gingen wij advies vragen aan onze onze juridisch adviseur, Niels Van der Auwera, die gespecialiseerd is in B2B contracten. Na dit adviesgesprek hebben wij niet enkele onze eigen contracten nagekeken en aangepast waar nodig maar hebben wij eveneens aan Niels gevraagd om voor jullie een lijstje op te stellen zodat jullie ingedekt zijn.
Feedback van onze juridisch adviseur, Niels Van der Auwera
Het risico voor de freelancer verhoogt dus drastisch als … er geen contractuele bescherming is ingebouwd in het contract met de vennootschap waar je diensten voor levert. De wet schrijft immers voor dat je je contractueel nog altijd kan beschermen en je je met deze clausules uit het contract met vennootschap B kan verweren tegen claims van de hoofdopdrachtgever.
- Kijk je contracten na en evalueer de kwaliteit van je aansprakelijkheidsclausule. Let op! De nieuwe wetgeving wordt ook automatisch van toepassing op lopende contracten, afgesloten voor 1 januari 2025.
- Bij onvoldoende bescherming: bekom een heronderhandeling van je lopend contract met je directe opdrachtgever.
- Pas je contracten aan en bouw meer bescherming in.
- Bekijk de mogelijkheden tot het afsluiten van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering.
Heb je vragen omtrent de impact van deze wetswijziging, of wens je hulp bij het aanpassen van jouw contracten?
Conclusie van de auteur:
Indien je als voorkeur hebt om via een vennootschap of agency te werken, is het belangrijk om jouw template na te kijken, of een template aan te schaffen die conform deze nieuwe wetgeving is opgesteld. Het is dus hét moment om jouw bestaande, lopende contract te heronderhandelen. Probeer het gesprek te starten of negotieer een samenwerking die via een partij zoals ExtraExpertise verloopt waarbij je juridisch ontzorgd wordt zodat jij kan blijven freelancen met de nodige gemoedsrust.
Over de auteurs
Niels Van der Auwera
Freelance juridisch adviseur
Niels Van der Auwera is juridisch adviseur en parttime freelancer, gespecialiseerd in GDPR, commerciële contracten, intellectuele eigendomsrechten (IP) en AI-wetgeving, in het bijzonder voor kmo’s en technologiebedrijven. Hierdoor kan hij zijn juridische kennis combineren met zijn interesse voor nieuwe technologieën en ondernemerschap.
Aarzel niet om Niels te contacteren via LinkedIn .
Andere relevante artikels op onze blog:
Nieuwe factuurvoorwaarden voor freelancers en bedrijven
Impact van Vlaams regeerakkoord op consultancy-bedrijven en freelancers
Andere relevante artikels op het internet:
Werken met freelancers: flexibiliteit en verantwoordelijkheden in een complex juridisch kader
Wijziging aansprakelijkheidsregels vanaf 1 januari 2025: wat moet je weten als ondernemer? (Mr. Franklin)
Statement of Work (SoW): regels, contracten en verantwoordelijkheden voor aannemingsovereenkomsten
New Liability Law for Freelancers in Belgium: What You Need to Know for 2025